بیر شعر استاد منعم اردبیلی دن

خلایقدن جفا گوردوم تماما---بیوفا گوردوم

وفاسیز آشنالردن ----عجائب ماجرا گوردوم

اولار کی لاف یکرنگی وروب آخر دورنگ اولدی

تماما اقربالر عقرب اولدی جانگزا گوردوم

فقط بیر تخم مرغی ساده و یکرنگ بیلمیشدیم

اونوندا کوینگین ردّایلدیم رنگین دو تا گوردوم

جهاندا قورخمادشمندن همیشه آشنادن قورخ

نچونکه آشنانون حیله و مکرین خفا گوردوم

کیمه بیل باغلادیم-قطع اولدی امیدیم بلیم سیندی

فقط بیر آشنا دنیا و عقباده خدا گوردوم

الوندن اوپسه آلاّمنا چکر اخر ایاقوندن

سو اوپسه پای دیواری یخوب ویرانسرا گوردوم

او تعظیم ایلیوب قدّین اگندن داد واویلا

بلینکه اگدی اوچی قوشلارون عمرین فنا گوردوم

زلیخا ایستموردی یوسفی اوز نفسین ایسدیدی

مجازی عاشقون عشقین یالانچی ادّعا گوردوم

اگر  ایسدیدی از نفسون  محبوبیدور دنیانی لا گوردوم

صمیمیت محبت عشقبازی ایتده کاملدور

بو حیوانون وفاسین فطرتین چوخ بی ریا گوردوم

یازان بیر کارمند بانکدور  پول حمل ایدردیم من

بیاباندا ات اوسته بیر یری چوخ دلگشا گوردوم

بلیمده اسلحه بیر ایت یانمدا پول آت اوستونده

آتمنان دوشدوم اگلیشدیم اوزمده اشتها گوردوم

غذا صرف ایلدیم میندیم آتی بش اون قدم گتدیم

بو ایتده چوخ مسلسل غیرعادی بیر صدا گوردیم

-------------------------------------------

-------------------------------------

چخاردوردی نجاست بیر نفر چاه نجاستدن

دیدی الحمدالله شغلیمی گنج بقا گوردوم

گوزللر ده وفا اولماز + ترجمه فارسی

 

شعر گوزللر ده وفا اولماز ،، همراه با ترجمه فارسی

یانیر عشقین اودیندا دائما  پروانه ده منده

گزیر حسرتله گیسولر ایچینده شانه ده منده

(ترجمه فارسی : در آتش عشق پروانه و من میسوزیم / شانه و من ، هر دو به  با حسرت به دنبال گیسوی معشوق هتسیم )

***

اورگدن باغلییام زولف پریشان او مه رویه

نئجه کی باغلیدیر زنجیره اول دیوانه ده منده

( ترجمه فارسی  :  دلم را به زلف و گیسوی معشوق همچون ماه میبندم  / همچنان که دیوانه رو به زنجیر می بندند من هم این کار را میکنم )

***

اولوبدیر یار فراقیننان منیم کونلوم (گوئلیم)  ائوی ویران

دوزلمز اولماسا تعمیر بو تون ویرانه ده منده

( دل  و قلب من در فراق یار مرده و خانه اش ویران گشته /  نه ویرانه و نه دل من دیگر درست نمی شود و تعمیر شدنی نیست )

***

گئدیب اغیار حضورینده ائدیر اول سنگ دل جلوه

نه فرقی وار اونا هر آن باخیر بیگانه ده منده

( او به حضور غریبه ها رفته و آن سنگ دل ، خود نمایی می کند / برای او چه فرقی دارد که هم نگاهش میکنم و هم دیگران { هم من میتوانم نگاهش کنم و هم دیگران و چه فرقی بین من و دیگران است ؟ } )

***

وفاسیز یارین هیجریننن ایشیم دی آغلاماق هر گون

اولور گریان همیشه دیده ی حنانه ده منده

( در فراق یار بی وفا ، کار هر روز من گریه کردن است / دیدگان  من و حنانه { احتمالا اسم خاص و اشاره به یک واقعه و شخصی که اسمش حنانه بوده } همیشه گریان است )

**

بیلیر سن یاخشی سن معمار گوزللر ده وفا اولماز

گوزللر دن وفا اونماق قالیب افسانه ده منده

(  معمار { لقب شاعر. تخلص} خودت خوب میدانی که زیبارویان بی وفایند /  وفادارای زیبارویان در دوران افسانه ها و من خلاصه میشد و لاغیر)

صورت ده معنا گورمیشم / شاهی

ای جماعت   بیر ملک   گورکـم لی  سیما   گورموشم

درس آلین من ده ن کی من صورت ده معنا گورموشم

کیپریگ ایملن آچیمیشام  بیر قاره زولفون حلقه سین

اوردا  افلاطون  گزه ن معنانی  پیـــدا   گورموشم

قانلی اشک ایلن  یویوب  پاک ائتمیشم  بو گوزلری

باخمیشام  زیبا  اوزه  جنات الاعلا   گورموشم

کیم دئسه  یوخ دان وار اولماز سویله ین ای بی خبر

من یوخو وار ائیله ین  بیر  چشم شهلا  گورموشم

سورماین محشر سوزون علامه ده ن من ده ن سورون

من قیامت  قالدیران بیر قد رعنا   گورموشم

یئرده هوندور داغلاری حیران ائده ن بیر سرو قد

گوگ ده گون ده ن باج آلان بیر ماه سیما گورموشم

عارفه جان بخش ائده نده  لطفی ای دل باخمیشام

عاشق این جانین آلان دا حسنی  جانا  گورموشم

کلمه کلمه لب لرین ده ن سوز آچان چاغلاردا من

شدده شدده گوهر ویاقوتی رسوا گورموشم

عشق اوخوایلان کیپریگ این نقش ائتمیشم جان لوحینه

غیب سرین نقش ده یا بیلمیشم  یا  گورموشم

اولماسا علم ایم ده دولغون تجربه ام وار (شاهیا)

باش دا کی آغ توک لریم سویله ر کی  دنیا گورمیشم

 

زینبیـم گـل بـالام قانه باتدی /غفاری اردبیلی

^{شعر عاشورایی - اثر استاد بزرگوار غفاری اردبیلی - به زبان ترکی آذربایجانی}

 

 
<sup>زینبیـم گـل بـالام قانه باتدی              امدی پیکانی گؤز یومدی یاتدی

   گئــت دئنـن بختی قاره ربابه                  اصغریم سینـوین داشین آتدی

   مـن دئدیم سووئرللر ایچر سو                  ایلیـر قمــری لر مثلی «کوکو»

 بولمدیم بعضی اوچی سوورمیش               اوخلانــا سـو کنارینده آهو

 آل بـو قنـداقی منـدن آماندی               غصه‌دن قلبیمین باشـی یاندی

       بولمـرم اوخ نجـه دگـدی زینب                 کئچدی اوخ ساق قولوم پارچالاندی</sup>

 

  <sup>حرمله قویدی بیر اوخ کمانه                        اصغرین دوتدی حلقین نشانه

تشنـه قربانیمـه دگجین اوخ              قنداقـی دوشلوگی باتدی قانه

گوئیــا هئچ یارالی دگـولدی              گل کیمی باخدی پیکانه گولدی

گئت ربابه‌دئه باشون ساق اولسون       وئردیگون غنچه بیر دسته گولدی

اصغریمه او پیکان چوخ ایدی             پهلوانی ییخان بیر اوخ ایدی

آرزیمین گوللری اولدی پـرپر             گوئیا اصغریم هئچ یوخویدی

تیتـره‌دی اوخ دگنــده ایاقـی             تیتـره‌دیم منـده اصغر سیاقی

بوسه آلدیم بوغازیندن افسوس       بوسه سیز قالدی سولمیش دوداقی

اوخشیور گوزلریم ابره اوغلوم           التمـاس ایلورم صبره اوغلوم

چوخ چتیندی آتا اؤز بالاسین              اؤز الیلـن قویـا قبـره اوغلوم

قارداشیم اولمه سیدی گلردی              اود دوتان قلبیمه سـو سپردی

من قویاندا سنی قبره اوغلوم              قبروین اوسته توپراق تؤکردی

یات دئدی ای گـل پرپر اوغلوم             گئت سنی فاطمـه گوزلر اوغلوم

سولماقین غنچه وقتینده والله             قارداشیم محسنه بنزر اوغلوم

خیمه‌ده سوسن و یاسیم آغلار         گوزلریم مثل احساسیم آغلار

بولسـه میـداندا آواره‌یم من              حالیمه قولسـوز عباسیم آغلار</sup>

حسینه یرلر آغلار گویلر آغلار

مرحوم شهریار در دورانی که محصل بود یک معلم فرانسوی مسیحی داشت که  به دیدار ایشان می رود .  آن روز ، روز عاشورا بود .  وقت خداحافظی استاد می گوید : " من هم می خواهم با شما به مظفریه بیایم" . می گویند شما مسیحی هستید . می گوید تنها بمانم دلم تنگ می شود . در طبقه دوم در حجره یکی از اقرباء (نزدیکان و آشنایان)  مستقر می شوند.  ناگهان می بینند دل ریش (تخلص شاعری معروف در تبریز ) با دسته عزاداری اش می آید و به تازگی این شعر را گفته است:

حسینه یرلر آغلار گویلر آغلار

(برای حسین زمین  و زمان -آسمان ها-گریه می کند )

بتول و مرتضی، پیغمبر آغلار

( بتول و مرتضی و پیامبر ص گریه می کند)

شهریار می آید همین (یک بیت شعر بالا ) را می گوید و به دنبال آن می سراید:

حسینـون نوحـه‌سین «دلـریش» یازاندا

(زمانی که دلریش -تخلص شاعر- نوحه حسین را نوشت)

مسلمـان سهلدیـر کافـرده آغـلار

(مسلمان که سهل است ، کافران هم گریه می کنند)

علت این بیت این بوده که آن مرد مسیحی با دیدن دل ریش شدیدا گریه می کند .مرحوم شهریار می گوید استاد ! شما که نمی فهمید چه می گوید چرا گریه می کنید ؟ می گوید از هیات و پریشانی و عزاداری او می گریم.

به شهریار گفتند چرا در خصوص کربلا آن چنان شعر نگفته ای .  فرمود مگر نیز از چیزی فروگذاری کرده است:

عنقای قاف را هوس آشیانه بود

غوغای نینوا همه در ره بهانه بود

جایی که خورده بود، می آنجا نهاد سر

دردی کشی که مست شراب شبانه بود

یکباره سوخت زآتش غیرت هوای عشق

موهوم پرده ای اگر اندر میانه بود

مرحوم شهریار می گفت حاضرم تمام اشعار خود را به یک بیت نیـّر بدهم و آن این است:

ای فرس با تو چه رخ داده که خود باخته ای

مگر این گونه که ماتی! تو توشه انداخته ای

مرحوم نیز اصلاحات شطرنج را در این بیت جمع کرده است.

 

منبع : وبسایت دارالارشاد - با اندکی اصلاح و ویرایش دستوری و اضافات.

فقط حسینه حسینه حسینه محتاجم / شاهی اردبیلی +ترجمه فارسی

 

نه واردی قصره علاقم نه مایل تاجم

 

نه به قصر  و نه به تاج و تخت علاقه مندم

 

فقط حسینه حسینه حسینه محتاجم

 

فقط به حسین و حسین و حسین محتاج هستم

 

حسین آدیلا اوقدری عروج ائدر روحیم

 

با نام حسین ، به قدری روح من عروج می کند

 

که گاه حس ائدورم منده مرد معراجم

 

که گاهی احساس میکنم من هم مرد معراج هستم

 

انا الحسین دیورم کافر اولموشام یاران

 

من ، انا الحسین میگویم و کافر شده ام

 

گلون چکون منی داره که منده حلاجم

 

بیایید مرا هم دار بزنید که من هم حلاج هستم

 

اوطفل مدرسه که ذکر ائدور حسینون آدین

 

آن بچه مدرسه ای که نام حسین را بر زبان می آورد

 

جانیم او کودکه قربان اودور  بویوک خواجم

 

جانم به فدای آن کودک باشد که بزرگ و خواجه من است

 

ایویمده خیمه قورورب اوستونه حسین یازورام

 

در خانه ام خیمه ای برپا کرده و نام حسین را بر بالای آن نوشته ام

 

دولانورام باشینا سویلورم که الحاجم

 

به دور آن میگردم  و دوستش دارم زیرا که حاجی هستم (شاید مقصود  نیازمند و حاجتمند هم باشد-احتمالا تلمیح به حجاج بن یوسف باشد)

 

حسینون اول قوری عطشان یانان دوداقلارینا

 

اول به لبان خشک و تشنه سوزان حسین

 

ئولونجه آغلاماسام یوسف اوغلی حجاجم

 

تا زمان مرگ گریه نکنم من پسر یوسف ، حجاج (حجاج ابن یوسف -تلمیحی به جریانی تاریخی حجاج)

 

حسینه سجده نی رد ائتسه عقل بوشلا منی

 

اگر عقل سجده بر حسین را رد کند ، مرا رها کن

 

اوتوز بش ایلدی که عقلین صفیندن اخراجم

 

سی و پنج سال است که در صف عقل اخراج شده ام

 

حسین دیوب گورورم ذوالجلالی قلبیمده

 

حسین میگویم و ذوالجلال را در قلبم میبینم

 

گور ایندی جامیده من غیبه ناظرم یا،جم

 

حال ببین که در جام من بر غیب ناظر هستم یا بر جم

 

ویرون بهشتی منه تا دریم شکوفه لرین

 

بهشت را بر من دهید تا شکوفه هایش را برچینم

 

حسینچی لر ایاقیندا سریم شکوفه لرین

جلوی پای حسینی ها -حسین دوستان- شکوفه ها را بریزم

 

عسگرشاهی اردبیلی