یالان دنیا ، درده سالان دنیا

دنیا گلیب کئچن دنیادی . هچ بیر نفرَ وفاسی یوخ . قوجا یا  جاوان تانیماز . زامانی کی یتیشسه ، دای باخمیاجاخ کی سن کیمسن ، او کیمدی

جانو آلیب گدجخ . بو دردلی وفاسیز دنیا . غملره فرصت ورسون دای زندگیه مجال قالماز .

استاد شهریارین سوزی شعری اینسانین اورگینن های وری . بو گوزل اوری سوزی تقدیم سیزلره

حیدر بابا دنیا یالان دنیادی

سلیماندان نوحدان قالان دنیادی
اوغول دوغان درده سالان دنیادی
هرکیمسیه هر نه وئریب آلیبدی
افلاطوندان بیر قوری اود قالیبدی

حیدر بابا یولوم سنن کج اولدی
عمروم کچدی گلممه دیم گج اولدی
هئچ بیلمه دیم گوزللرون نج اولدی
بیلمزدیم دنگه لروار دونوم وار
ایتگین لیک وار آیرلیق وار ئولوم وار

حیدر بابا یار - یولداشلار دوندولر
بیر - بیر منی چولده قویوب چوندولر
چشمه لریم چراغلاریم سوندولر
یامان یئرده گون دوندی آخشام اولدی
دنیا منه خرابه شام اولدی

حیدر بابا ! دنیا یالان دنیادی 
سلیماندان نوحدان قالان دنیادی 
اوغول دوغوب درده سالان دنیادی 
هر کیمسیه هر نه وئریب آلیبدی 
افلاطوندان بیر قوری آد قالیبدی 

حیدربابا ، ایلدیریملار شاخاندا
سئللر ، سولار ،شاققیلدییوب آخاندا
قیزلار اوْنا صف باغلییوب باخاندا
سلام اولسون شوْکتوْزه، ائلوْزه !
منیم دا بیر آدیم گلسین دیلوْزه

حیدربابا ، کهلیکلروْن اوچاندا
کوْل دیبینَّن دوْشان قالخوب ، قاچاندا
باخچالارون چیچکلنوْب ،آچاندا
بیزدن ده بیر موْمکوْن اوْلسا یاد ائله
آچیلمیان اوْرکلری شادائله

بایرام یئلی چارداخلاری ییخاندا
نوْروز گوْلی ، قارچیچکی ،چیخاندا
آغ بولوتلار کؤینکلرین سیخاندا
بیزدن ده بیر یاد ائلییه ن ساغاوْلسون
دردلریمیز قوْی دیّکلسین ، داغ اوْلسون

حیدربابا ، گوْندالووی داغلاسین !
اوْزوْن گوْلسوْن ، بولاخلارون آغلاسین !
اوشاخلارون بیردسته گوْل باغلاسین !
یئل گلنده ، وئر گتیرسین بویانا
بلکه منیم یاتمیش بختیماوْیانا

حیدربابا ،‌ سنوْن اوْزوْن آغ اوْلسون !
دؤرت بیر یانونبولاغ اوْلسون باغ اوْلسون !
بیزدن سوْرا سنوْن باشون ساغ اوْلسون !
دوْنیاقضوْ-قدر ، اؤلوْم-ایتیمدی
دوْنیا بوْیی اوْغولسوزدی ،یئتیمدی

حیدربابا ، یوْلوم سنَّن کج اوْلدی
عؤمروْم کئچدی ، گلممهدیم ، گئج اوْلدی
هئچ بیلمه دیم گؤزللروْن نئج اوْلدی
بیلمزیدیم دؤنگه لر وار،‌ دؤنوْم وار
ایتگین لیک وار ، آیریلیق وار ، اوْلوْموار

حیدربابا ، ایگیت اَمَک ایتیرمز
عؤموْر کئچر ، افسوس بَرَهبیتیرمز
نامرد اوْلان عؤمری باشا یئتیرمز
بیزد ، واللاه ، اونوتماریقسیزلری
گؤرنمسک حلال ائدوْن بیزلری
 
حیدربابا ، میراژدرسَسلننده
کَند ایچینه سسدن - کوْیدن دوْشنده
عاشیق رستم سازیندیللندیرنده
یادوندادی نه هؤلَسَک قاچاردیم
قوشلار تکین قاناد آچیباوچاردیم

شنگیل آوا یوردی ، عاشیق آلماسی
گاهدان گئدوب ، اوْرداقوْناق قالماسی
داش آتماسی ، آلما ،‌ هیوا سالماسی
قالیب شیرین یوخی کیمینیادیمدا
اثر قویوب روحومدا ، هر زادیمدا

حیدربابا ، قوری گؤلوْنقازلاری
گدیکلرین سازاخ چالان سازلاری
کَت کؤشنین پاییزلاری ، یازلاری
بیرسینما پرده سی دیر گؤزوْمده
تک اوْتوروب ، سئیر ائده رماؤزوْمده
 

+ رحم الله یقرا من الفاتحه مع الصلوات

 

حسینه یرلر آغلار گویلر آغلار

مرحوم شهریار در دورانی که محصل بود یک معلم فرانسوی مسیحی داشت که  به دیدار ایشان می رود .  آن روز ، روز عاشورا بود .  وقت خداحافظی استاد می گوید : " من هم می خواهم با شما به مظفریه بیایم" . می گویند شما مسیحی هستید . می گوید تنها بمانم دلم تنگ می شود . در طبقه دوم در حجره یکی از اقرباء (نزدیکان و آشنایان)  مستقر می شوند.  ناگهان می بینند دل ریش (تخلص شاعری معروف در تبریز ) با دسته عزاداری اش می آید و به تازگی این شعر را گفته است:

حسینه یرلر آغلار گویلر آغلار

(برای حسین زمین  و زمان -آسمان ها-گریه می کند )

بتول و مرتضی، پیغمبر آغلار

( بتول و مرتضی و پیامبر ص گریه می کند)

شهریار می آید همین (یک بیت شعر بالا ) را می گوید و به دنبال آن می سراید:

حسینـون نوحـه‌سین «دلـریش» یازاندا

(زمانی که دلریش -تخلص شاعر- نوحه حسین را نوشت)

مسلمـان سهلدیـر کافـرده آغـلار

(مسلمان که سهل است ، کافران هم گریه می کنند)

علت این بیت این بوده که آن مرد مسیحی با دیدن دل ریش شدیدا گریه می کند .مرحوم شهریار می گوید استاد ! شما که نمی فهمید چه می گوید چرا گریه می کنید ؟ می گوید از هیات و پریشانی و عزاداری او می گریم.

به شهریار گفتند چرا در خصوص کربلا آن چنان شعر نگفته ای .  فرمود مگر نیز از چیزی فروگذاری کرده است:

عنقای قاف را هوس آشیانه بود

غوغای نینوا همه در ره بهانه بود

جایی که خورده بود، می آنجا نهاد سر

دردی کشی که مست شراب شبانه بود

یکباره سوخت زآتش غیرت هوای عشق

موهوم پرده ای اگر اندر میانه بود

مرحوم شهریار می گفت حاضرم تمام اشعار خود را به یک بیت نیـّر بدهم و آن این است:

ای فرس با تو چه رخ داده که خود باخته ای

مگر این گونه که ماتی! تو توشه انداخته ای

مرحوم نیز اصلاحات شطرنج را در این بیت جمع کرده است.

 

منبع : وبسایت دارالارشاد - با اندکی اصلاح و ویرایش دستوری و اضافات.